|
Studiedag Preventie en Jeugdhulp
21/02/2025 - Howest campus Brugge
Preventie is een onderwerp waar veel over wordt gesproken en geschreven. Iedereen lijkt er wel een mening over te hebben en slogans zoals “beter voorkomen dan genezen" klinken ons allemaal bekend in de oren. Maar wat betekent preventie nu in de praktijk? Is het een krachtig concept dat écht het verschil kan maken in de jeugdhulp? Of blijft het een modewoord zonder concrete invulling?
In de jeugdhulppraktijk in Vlaanderen duikt ‘preventie’ regelmatig op in beleidsdocumenten, kwaliteitsnormen en het publieke debat. Vaak wordt het gepresenteerd als een sleutel tot minder maatschappelijk leed en lagere maatschappelijke kosten. Maar hoe kunnen we deze ambitie realiseren op een manier die daadwerkelijk impact heeft op kinderen, jongeren en gezinnen?
Tijdens de jaarlijkse studiedag van het COJ (Contactcomité van Organisaties voor Jeugdzorg) verkennen we het thema “jeugdhulp en preventie” in de diepte. Samen met experts, beleidsmensen en professionals uit het werkveld delen we inspirerende inzichten, reflecteren we op actuele vragen en gaan we actief in dialoog. Of je nu dagelijks in de praktijk staat of je je beleidsmatig inzet voor de jeugdhulp in Vlaanderen, deze dag biedt inzichten en handvatten om “preventief” aan de slag te gaan in jouw werkveld.
9:00 Onthaal en koffie
9:30 Welkom
Dieter Oorlynck (Universiteit Gent) - Algemeen voorzitter COJ Vlaanderen
Sprekers voormiddag
9:35-10:20 Dieter Burssens (NICC) - Preventie: van klare taal naar een complex debat
Dieter Burssens is wetenschappelijk onderzoeker aan het Nationaal Instituut voor Criminologie en Criminalistiek en lid van het Team Preventie Ontwikkeling.
Preventie komt in vele vormen en maten. In deze bijdrage bespreekt Dieter Burssens bekende valkuilen van preventie en overlopen we verschillende benaderingen. Er wordt ook stilgestaan bij voor- en nadelen van uiteenlopende preventiestrategieën.
10:20-11:00 John Decoene en Rudi Roose (Universiteit Gent)
John Decoene is doctoraatsstudent aan de Vakgroep Sociaal Werk en Sociale Pedagogiek van de Universiteit Gent en doet onderzoek naar de relatie tussen jeugdhulp en armoede.Tot aan zijn pensioen werkte hij jarenlang in verschillende functies bij het Agentschap Opgroeien, o.a. als teamverantwoordelijke van de preventiewerking in West-Vlaanderen.
In het verleden was er binnen de jeugdhulp in Vlaanderen een preventiewerking aanwezig. Hoe zag die praktijk eruit, en wat kunnen we hiervan leren voor de huidige praktijk?
Rudi Roose is professor Sociaal Werk en vakgroepvoorzitter van de Vakgroep Sociaal Werk en Sociale Pedagogiek van de Universiteit Gent, waar hij onder andere het vak Jeugdrecht en Jeugdhulp doceert. Vanuit een wetenschappelijk perspectief licht professor Roose een aantal inzichten en bedenkingen toe met betrekking tot jeugdhulp en preventie.
11:00-11:20 Pauze
11:20-12u Stefaan Pleysier (KULeuven) - de grenzen van preventie
Stefaan Pleysier is professor Criminologie aan het Leuvens Instituut voor Criminologie van de KU Leuven, waar hij samen met Johan Put de onderzoekslijn Jeugdcriminologie en Jeugdrecht coördineert.
In zijn bijdrage vertrekt hij van de veronderstelling dat preventie, in tegenstelling tot repressie, per definitie ‘goed’ of ‘wenselijk’ is (want ‘beter voorkomen dan genezen’). Maar is dat wel zo? Aan de hand van concrete illustraties, voornamelijk met betrekking tot discussies over openbare orde, laat Stefaan Pleysier zien waarom het noodzakelijk is om na te denken over de grenzen van preventie.
12:00-12:30 Els Meert (adviseur preventief jeugdbeleid Opgroeien) - preventie binnen het nieuwe geïntegreerde jeugd- en gezinsbeleid
Els Meert zet in op de samenwerking met verschillende levensdomeinen van kinderen, jongeren en gezinnen die een belangrijke beschermende factor zijn, zoals onderwijs, werk, wonen, vrije tijd,… Haar expertise zit vooral op de samenwerking met onderwijs voor de jeugdhulporganisaties en ze werkt coördinerend op de andere levensdomeinen.
12:30 - 13:45 Lunch
13:45 - 15:15 Dialoogtafels - praktijkvoorbeelden (keuzesessie)
Deze dialoogtafels staan op het programma. Je kan in de namidddag 1 keuzesessie volgen.
OVERKOP (Brugge) - Preventie binnen het jeugdwelzijnswerk - Matthias Lescrauwaet
OverKop Brugge neemt jullie mee in het verhaal van preventief werken binnen OverKop Brugge. Hoe gaat Overkop met jongeren in de transitieleeftijd aan de slag om preventieve zaken op poten te zetten? Binnen deze leeftijdscategorie is dit niet altijd evident. Toch tracht Overkop hier zo veel als mogelijk op in te zetten.
1 Gezin 1 Plan Konekti Zuid-West-Vlaanderen - “Pre(in)ventief werken” - Lenny Naert (projectmedewerker onderwijsinternaten) en Frederik Declercq - (teamcoördinator)
Wat kan een samenwerkingsverband betekenen in het schakelen vanuit preventie mét eigenaarschap? Een collectief gedragen verantwoordelijkheid vertrekkend vanuit dé kracht van het gezin! Schurend tegen de grenzen van de systemen aan de slag.
OOOC-Cidar (Onthaal, Observatie en Oriëntatie Centrum) (Kortenberg) - Malika Mansouri (coördinator)
Hoe kan een residentiële voorziening actief in de jeugdhulp aan de slag met preventieve principes in hun werking? Welke uitdagingen zijn er en waarom is het belangrijk? Laat je inspireren hoe elke organisatie in de praktijk preventief kan werken.
de Heerlijkheid (Kortrijk) - Stan Van Mierlo (coördinator)
De Heerlijkheid van Heule is een open ecologische hoeve in Heule (Kortrijk). Dit is een deelwerking van vzw Oranjehuis. In deze sessie gaat het over samenwerking als insteek voor preventief werken: samen in de actie en inzetten op wat er nodig is. Wederkerigheid vind je in elke samenwerking. Kom los van de hulpverlening en creëer deelgeverschap.
Preventief werken binnen de ondersteunende dienst Prusik van Vzw Binnenstad (Brugge) - Rien Houwen en Pepijn Vyvey
Aan de hand van het model van ‘de preventiepiramide’ zal de concrete werking van Prusik uitgelegd worden, met hierbij de focus op het preventieve luik binnen de verschillende deelopdrachten. Enkele elementen hierin zijn de interne vrije tijdswerking, opendeurmomenten, trajecten op maat uitwerken met ervaringsgericht leren als uitgangspunt. De vorm van deze sessie zal ‘à la Prusik‘ zijn met nadruk op actie en reflectie.
Cachet - Controle onder het mom van preventie of preventie door participatie - Sigrid Verhees
Samenleven vereist regels en afspraken; hoe is het voor jongeren in een voorziening om te leven met al deze regels en afspraken? Hebben deze de preventieve functie die men beoogt? Cachet als organisatie verzamelt verhalen van jongeren met een persoonlijke ervaring in de residentiële jeugdhulp en geestelijke gezondheid. Vanuit deze verhalen komen adviezen, vormingen en zo meer tot stand. Op deze participatieve wijze wil Cachet de sector constructief beïnvloeden.
15:15 Reflecties en nabeschouwingen - moderator Katrien Boone (Howest)
Op het einde van deze studiedag gaan we in gesprek met een divers panel, samengesteld vanuit verschillende perspectieven: een jongere, een ouder, een directeur van een jeugdhulpvoorziening, een beleidsmaker,... Samen reflecteren zij op de inhoud en de sessies van de dag. Wat betekent preventie concreet voor hen? En welke inzichten nemen zij (en misschien ook jij?) mee naar hun praktijk?
16:00 Receptie/netwerkmoment
|
